40-dagenblog – tweegesprek (week #3)

Ik ben Harry Hübbers, predikant in Almere Stad en ik voer in de 7 weken van de 40 dagentijd een tweegesprek met 4 gemeenteleden van verschillende leeftijden. Laura (20+) is de jongste en Hannie (80+) de oudste.

Wie?

• Laura, studente 
• Sandra, werkzaam, echtgenote en moeder
• Theo, werkzaam, echtgenoot en vader
• Hannie, gepensioneerd, echtgenote, moeder en oma 
• (En Harry, dominee, echtgenoot en vader)

Hoe gaat het in zijn werk?

Elke week stel ik (Harry) een vraag aan de vier gemeenteleden. Ieder geeft een (eigen) antwoord op dezelfde vraag. Vervolgens stellen de verschillende respondenten aan mij een zelf bedachte vraag.

Dus: Volg wekelijks de website voor de beantwoording.

Waarom?

Op deze wijze probeer ik als predikant de verbinding met elkaar als gemeente van Christus te behouden en verstevigen.

Week #3 – 7 tot 13 maart 2021

De derde vraag, een pittige:
a. Ben je bang voor de dood? Hoe komt dat? 
b. Denk je dat er leven is na de dood? Hoe weet je dat? 

Sandra
Dat is inderdaad een pittige. Als eerste het antwoord op B. Ja ik geloof dat er leven na de dood is. Het waarom is gebaseerd op wat me altijd geleerd is in de bijbel. Dat Jezus de dood heeft overwonnen en er een nieuwe hemel en aarde komt. Hoe dat er uitziet weet ik niet. Of we door een voorportaal gaan naar de hemel, of we dood zijn totdat Jezus terug komt? Ik weet het niet. Het concept eeuwigheid vind ik wel heel lastig en zelfs benauwend. Ik kan me daar weinig bij voorstellen.

Ik ben niet bang voor de dood, omdat ik geloof dat we dan (uiteindelijk) bij Jezus komen en er geen verdriet, ziekte, stress en onrecht meer is. Ik hoop overigens dat het nog lang duurt voor het zover is…

Vraag aan jou: wetenschap en de kerk lijken vaak op gespannen voet te staan. Hoe ga jij daar mee om? Voorbeeld: dinosauriërs en het scheppingsverhaal, vaccinaties en steeds meer Christenen die dit niet willen met argumenten uit geloof / bijbel. 

Harry
Wetenschap zou ik willen samenvatten met ‘de zaken van het hoofd’ (maar, natuurlijk kan wetenschap niet zonder passie, inzet ed). En geloof zou ik willen koppelen aan het hart (maar kan niet zonder nuchterheid, wijsheid ed). Hoofd en hart horen bij elkaar. Zo zie ik God ook: Hij staat aan de kant van het geloof én de wetenschap. Het zou toch ook heel raar zijn, dat je eenmaal als wetenschapper geen geloof in God meer zou kunnen hebben. En vice versa. Dat je als gelovige de wetenschap moet afzweren.

Ik zie het scheppingsverhaal in Genesis als een loflied, een gedicht. En is een gedicht minder wáár? Nee, een loflied of gedicht heeft een onschatbare waarde en wijsheid in zich, waarover je je blijft verwonderen. En is het dan letterlijk gebeurd allemaal? Ach, wat is letterlijk? Vraag vier getuigen over dezelfde gebeurtenis en je krijgt vier verschillende antwoorden.

En zou de wetenschap inderdaad aantonen dat de Bijbel ‘hét’ niet bij het rechte eind heeft? Roept evenzo de vraag op, in hoeverre en op basis van wat velt ‘de wetenschap’ het finale oordeel? De wetenschappelijke uitspraak is nog altijd onderhevig aan een mogelijk nieuwe wetenschappelijke verklaring. En in de enge vorm is wetenschap een manier van kijken, die niet alles kan zeggen over nou ja, het leven. De hoeveelheid cellen in de mens Sandra, zegt nog niet wie Sandra is. 

Vaccinaties niet doen op basis van geloof, haal je aan. Zou God geen vaccinatie nodig hebben om te kunnen genezen? In hoeverre leg je God dan eigenlijk vast aan de leiband van jouw geloofsopvatting. Misschien kiest God juist wel voor deze weg van behandeling en genezing.

Laura
Oei, dat is inderdaad een pittige. Ik denk dat bang een groot woord is, maar het is denk ik wel iets waar ik tegenop zie. Omdat ik nu niet kan bevatten wat er wel (of niet) is als ik eenmaal dood ben. Zal er een hemel zijn? En als die er is, hoe is die dan vormgegeven? Bouw ik daar weer iets nieuws op? En wat gebeurt er met mij als persoon?

Ik geloof wel in leven na de dood, maar ik zou geen idee hebben wat dat ‘leven’ in zou houden. En ik denk dat dat het spannend/eng maakt. Het leven op aarde ken ik en daar ben ik aan gewend. Ik zie mijn familie en vrienden. Ik ga naar werk etc. Maar als ik dood ga, laat ik alles wat ik opgebouwd heb achter. En waar ik dan heen ga, geen idee. Denk dat het meer de onwetendheid is die het spannend maakt.

Ik geloof dus wel in een vorm van leven na de dood. Dat komt deels door het geloof , de verhalen in de Bijbel en de woorden van God. Ik geloof daarnaast ook best in mediums die kunnen communiceren met “geesten”, dus dat geeft mij ook wel enige bevestiging dat er iets moet zijn.

Mijn vraag voor u is: wat is een citaat, spreuk of verhaal uit de Bijbel die/dat volgens u inspirerend is en waar u nog steeds naar handelt / aan denkt?

Harry 
Er zijn teksten, en zeker verhalen die me inspireren. Eigenlijk, is het bijna elke keer weer verrassend als ik de tekst, gelijkenis, psalm of een ander Bijbelgedeelte lees die/dat ik mag bespreken.

Afhankelijk van de situatie komen wel eens citaten boven. Zoals ‘Mijn genade is u genoeg’ (dus niet mopperen of klagen) of ‘Je hoeft niets voor te bereiden, de Heilige Geest zal het je ingeven’ (als ik bezorgd ben over iets wat ik moet zeggen bijvoorbeeld). Maar, mijn favoriete bijbelgedeelten zijn de psalmen. 

Hannie
O nee, ik ben helemaal niet bang voor de dood. Waarom zou ik? Soms verlang ik er zelfs naar, te weten om bij Jezus te zijn en geen moeite en pijn meer te hebben, maar dat gebeurt dan als ik heel veel pijn heb.

Is er leven na de dood? Ik weet wel zeker dat er leven is na de dood. Jezus is het grote voorbeeld, hij is opgestaan en naar de hemel gegaan en we weten dat hij leeft. En tegen zijn mede-gekruisigde zei hij: Heden zult gij met mij in het paradijs zijn. Dat zou hij niet hebben gezegd als het niet waar is. En er zijn meer voorbeelden. Als iemand vraagt: hoe kan ik het eeuwige leven krijgen, zegt Jezus bepaald niet dat dat niet bestaat. Dus bestaat het wel. Zo kan ik nog wel meer voorbeelden aanhalen, maar die weet jij ook wel.

Nu mijn vraag aan jou. We zeggen heel vaak in bepaalde omstandigheden: “nou, dat is ook toevallig”. Geloof jij in toeval ?

Harry
Bedankt voor je antwoord. Het antwoord is tweeledig. Nee, ik geloof niet in toeval. En dat in de zin, dat God gebeurtenissen op zijn perfecte manier en met een Goddelijke timing kan laten plaatsvinden, waardoor je inderdaad zegt: dit is geen toeval, hier schuilt een goddelijke hand in. 

Aan de andere kant, geloof ik wel in toeval. Dat iets zomaar gebeurt, zonder betekenis, ja dat geloof ik ook. Stel je voor, dat je elke gebeurtenis als geregisseerd beschouwt door bijvoorbeeld God. Dan kom je toch in de knoop? Heeft God dit ongeluk of ziekte geregisseerd? Dan zouden we God binden aan het geloof of de theorie, dat niets zomaar kán gebeuren.

Daarbij, God heeft een eigen verantwoordelijkheid. Dus nee, daar geloof ik niet in. Wel, geloof ik dat de toevallige gebeurtenissen met behulp van God een plek kunnen krijgen. Dat we met ons geloof toevallige gebeurtenissen betekenis kunnen geven.

Tussen toeval en ‘goddelijke leiding’ staan onze eigen interpretatie én Gods eigen verantwoordelijkheid. We leven in een ‘gebroken’ werkelijkheid waardoor we tenslotte ook niet alles begrijpen. En misschien hoeft dat ook niet. We leggen het dan maar in Zijn hand. 

Theo
Jouw uitgebreide relaas als antwoord op mijn vorige vraag geeft mij toch wel een bijzondere en intieme ‘inkijk’ in jouw bestaan als predikant, maar zeker ook als mens. Ik denk niet dat ik eerder die combinatie op zo’n manier heb mogen ervaren. Er zit veel stof tot nadenken en nader gesprek in. Dank je wel daarvoor. Bij de laatste zinnen van jouw antwoord denk ik dat je je in je functie als predikant toch best wel eens alleen of misschien ook wel een beetje eenzaam zult voelen. Maar het weten dat God er dan voor je is, zal je tot troost zijn en je uiteindelijk ook weer inspireren. 

Je nieuwe vraag. Ben ik bang voor de dood? Nee, ik kan niet zeggen dat ik daar bang voor ben. In het afgelopen half jaar ben ik er, door het overlijden van mijn vader eind november, wel intensiever dan anders mee bezig geweest. Ik heb met veel respect ervaren hoe hij de weg daar naartoe heeft afgelegd. Mijn vader was in veel opzichten een ‘gesloten boek’. Hoe hij echt over dingen dacht, daar liet hij zich zelden over uit. Maar over het naderend einde van dit aardse bestaan was hij heel duidelijk. Hij zei vaak dat hij een mooi leven heeft gehad, samen met mijn moeder. En nu was het klaar en is hij in zijn ziek zijn vredig ingeslapen. Die aanvaarding van het naderend levenseinde, zoals ik die bij mijn beide ouders heb mogen ervaren, heeft mij gesterkt in de gedachte dat de dood niet per definitie iets is om bang voor te zijn. 

Of er leven is na de dood? Dat vind ik een best een ingewikkelde vraag. Ik geloof zeker dat de geest van mensen niet, net zoals het lichaam, sterft. Dat is een van de kernwaarden van het / mijn geloofsleven. Maar hoe, in wat voor vorm, daar heb ik geen beeld bij. Ik denk dat het ook geen zin heeft je daarmee bezig te houden. Beelden daaromtrent zijn denk ik toch door mensen gecreëerd, misschien in een poging om een bepaalde zekerheid te verkrijgen. In jouw antwoord geef je aan dat je in veel opzichten ‘minder stellig’ bent dat voorheen. Voor mij geldt dat ook. Hemel en hel en de vooral ook de strikte scheiding tussen die twee, is een gedachtegang waar ik me niet (meer) zo mee bezig houd. De vertaling daarvan voor mij in het hier en nu is meer een leven met of een leven zonder God. Dat is nu al gaande en het is beter ons daarop te richten. Zie jij dat ook zo?

Harry
De hemel, dat is in Gods hand en daar maak ik me ook geen beeld van. Ik denk trouwens dat die hemelse situatie uiteindelijk de aarde zal vervullen. Inderdaad, het is beter ons te richten op het hier en nu dan naar de lucht te blijven kijken.

Wat me wel fascineert is het ‘concept’ van de hel. Een Franse filosoof gaf als definitie van de hel: l’enfer sont les autres. We kunnen een hel zijn voor elkaar. Bedenk, hoeveel voorbeelden aan te geven zijn, dat mensen andere mensen tot een hel zijn. De hel is Bijbels gezien de plaats van de duivel en zijn engelen. Letterlijk, een afvalberg (dal van Hinnom) bij Jeruzalem waar ooit mensenoffers werden gebracht. Uiteindelijk zal de duivel daar in het eeuwige vuur geworpen worden volgens Openbaring. Bijbels gezien kun je de hel niet helemaal wegpoetsen. Al staat het woord zelfs niet meer in de nieuwste Bijbelvertaling. En toch, ergens voel je dat er een soort rechtspraak moet zijn voor die daders, die mensen die andere mensen tot een hel zijn. Bijbels gezien is er ook sprake van een soort rechtspraak door God. Jezus spreekt in Matteüs 25 over de scheiding tussen de schapen en de bokken. Ja, er komt een soort eindoordeel. Al geloof ik dat wij die Christus navolgen geen vrees hoeven te hebben. Maar kunnen mensen überhaupt in de hel komen? Dat vind ik erg lastig. En misschien een onderwerp voor een andere keer.